Okul Çantası Tamir Dönemi Başlamıştır. Çantacı: “Buranın bu aralar insan kaynağına ihtiyacı var. 54 yıldır sektörün içindeyim. Bu kadar rezillik görmedim”
Haber: GÜLARA SUBAŞI/ Kamera: HEKET Ladin PAHA
Yaklaşan yeni eğitim-öğretim yılına haftalar kala başlayan okul alışverişi dönemine rağmen satışlarda sakinlik yaşanıyor. Okul çantası fiyatlarının 700-800 TL’ye ulaşmasının ardından aileler eski çantalarını tamir ettirerek kullanmaya başladı. Ankara Bağcılar Caddesi esnafı Murat Çiftçi, “Geçen sezona göre yüzde 100 fiyat artışı var. Artık burada insanların kaynamasına ihtiyaç var. Bakın sokak boş. Haftaya okullar açılıyor, bir şey yok” dedi. 10 gün kaldı. Demek ki vatandaş gelmiyor, gelmiyor. Tamirciler dolu, tamirciler. “Ben 54 yıldır bu sektördeyim. Hiç bu kadar rezalet görmemiştim. Ne yapacağımı bilmiyorum, bilmiyorum” dedi. Çanta tamircisi olan Murat Altuntaş ise durumu şu sözlerle özetledi: “Bir çantanın fiyatı 700-800 lira. Bu nedenle insanlar satın alamıyor. Alım gücü düştü. Artık insanlar eskileri söküp tamir ediyorlar” dedi. Ankara Ayakkabıcılar ve Çantacılar Genel Odası Esnaf ve Sanatkarlar Odası Hüseyin Uzun ise, “Sinek avlıyorlar. Bugün esnafın çoğu iş yapabiliyor olabilir ama biz Aralık-Ocak ayını düşünüyoruz, çoğu iş yeri kapalı olacak” dedi.
2023-2024 eğitim öğretim döneminin ilk zilinin çalmasına günler kala veliler kırtasiye ve okul çantası alışverişine başladı. Gelen zamlar, yüksek enflasyon ve döviz kurlarındaki dalgalanma okul çantalarını da vurdu. Ankara Ulus Bağcılar Caddesi esnafı, Ankara Genel Ayakkabıcılar ve Çantacılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası Hüseyin Uzun ile çocukları için çanta alışverişine giden veliler, yaşanan sorunlar hakkında ANKA Haber Ajansı’na değerlendirmelerde bulundu.
” BUGÜN BU YERİN İNSANIN KAYNAMASINA İHTİYACI VAR. 54 YILDIR BU SEKTÖRÜN İÇİNDEYİM. HİÇ BU KADAR KÖTÜ BİR ŞEY GÖRMEMİŞTİM”
Bağcılar Caddesi’nde esnaf olan Murat Çiftçi ise piyasayı şöyle değerlendirdi:
“Müşteri maalesef değerli olduğunu söylüyor. Perakendede satışlar zayıf, toptanda iyi. Önceki döneme göre fiyatlarda yüzde 100 artış var. Bu da piyasayı etkiliyor. İş yok perakende.Bizden toptan almaya gelenler de iş yok diyor.Şimdilerde burada insan kaynağına ihtiyaç var.Görüyorsunuz.Sokak boş.Haftaya okullar açılıyor,hiçbir şey kalmadı,10 gün kaldı.” . Çanta söz konusu olduğunda Ankara’nın gözbebeği burası. Aradığınız her çantayı burada bulabilirsiniz. Valizinizden kemerinize, cüzdanınıza kadar her şey sokağımızda mevcut. , mekaniği çok kullanışlı. 54 yıldır bu sektörün içindeyim, bu kadar berbat bir şey görmedim, hiç görmedim, çok düşük, ne yapacağımı bilmiyorum, haftalık sadece bin lira alıyor. Sigortalı 4-5 bin lira yemek harcasa, bir kalfanın ayda 30 bin lira masrafı oluyor, bu parayı nasıl ödeyecek, işe yansıyacak.”
” BU YIL PAZAR BİRAZ İSTİKRARLI”
33 yıldır çantacılık sektöründe çalıştığını söyleyen bir diğer esnaf ise şöyle konuştu:
“Bu sene piyasa biraz sakin gibi. Geçen seneye göre poşet fiyatlarında yüzde 80-85 fark var. Toptan 120 liraya sattığımız mal şu anda 220 lira.”
” EMEKLİ 7 BİN 500 LİRA ALDI. KİRALAYIN VEYA ÇOCUĞUNUZUN İHTİYAÇLARINI KARŞILAYIN”
Ekonomik durgunluğun nedenini fiyatların yüksek olmasına bağlayan çanta satıcısı, şunları söyledi:
“Geçen seneye göre hareket az. 100 liradan 1000 liraya kadar çantalar var. Bir emekli 7 bin 500 lira aldı. Kiralasın mı, çocuğunun ihtiyacını karşılasın. Çok zor, kurallar çok zor. Ağır. Bu ister istemez işlere de yansıyor. Sakinliğin sebebi de bu.”
” TİCARET NEREDEYSE DURMAK ÜZERE. SATIŞ İÇİN FİYATLARI UYGUN TUTTUK AMA İNSANLAR HİSSETTİYOR”
Yönetici Selahattin Akgün de şunları söyledi:
“1997’den bu yana 26 yıldır bu mesleğin içindeyim. Bu dönem çok yavaş geçiyor, sakin geçiyor, ticaret neredeyse durma noktasına geldi. İnsanların alım gücü yok. Daha çok tamir etme eğilimindeler. Okul çantası olsun, valiz olsun, insanlar çabalıyor.” çantalarını tamir ettiriyorlar. İdare etmeye çalışıyorlar. Çok az insan yeni çanta almaya çalışıyor. Enflasyon çok arttı ama insanların maaşları o kadar artmadı. Fiyatları çok yüksek buluyorlar, nedeni de alım güçlerinin olmaması. .Normalde çanta fiyatları reel piyasadaki fiyatlara göre çok ucuz.Biz de fiyatlara alışamadık.Kar oranlarımız çok düşük.Eskisi gibi kar edemiyoruz. fiyatları satılsın diye makul ama biz makul tutsak da insanlar yine de yüksek buluyor.Bir litre akaryakıt 40 lira.Bu eserler taşınırken araba, tren, uçak veya gemiyle de taşınıyor. “
“ONARIMDAN SONRA ’20 LİRA VERİN’ DİYORSUNUZ. ‘ÇOK 5 LİRA YETER’ DİYORLAR”
Çanta tamircisi Murat Altuntaş şunları söyledi:
“Böyle bir çantanın fiyatı 700-800 lira. O seviyede insanlar alamıyor. Alım gücü düştü. Malzeme fiyatları arttı. Çanta fiyatları arttıkça insanlar çantayı çıkarıyor. eskilerini tamir ettiriyoruz. Elimizden geldiğince vatandaşa yardım ediyoruz, dikiyoruz. Tamir fiyatları çantaya göre değişiyor. Çoğu zaman 20-25 lira alıyoruz. Fazla alamıyoruz. İnsanlar geliyor tamir edip fiyatları görün. Ne yapalım? Gerçekten çok zor. Biz de şaşırıyoruz elektrik, elektrik, vergiler, kira artınca, nasıl alacağız diye şaşırıyoruz. Okul döneminde biraz daha artış olur. Olur. ‘Bana 20 lira ver’ deyin. ‘Bu çok, 5 lira yeter’ diyorlar. Ama tek personel yok, vergi var, para kazanacağız, alım gücü zor olunca insanlar buradan çıkarmak istiyor, biz de işin içine bakmaya çalışıyoruz, bu çanta hazır mesela, 10 liraya alırız. 20 lira dersen adam ‘ne diktin’ der. 10 lira alırız. Bu çantanın yan körüklerini değiştirdik, ben yapmadığım için getirdiler’ Hiç param yok. Yeni okul çantasının fiyatı şu anda 1000 TL. Üstelik beslenme çantası da var, içen de var. Çocuk hevesli, benimki de güzel olur diyor. Annesi babası yardım edemiyor. ama ben de alayım diye ama şu anda sıfır çanta 1000 lira, sıfır olmayanlar da 500 liradan başlıyor, herkesin bütçesine göre…
“AT, YENİ SÜRESİ ARTIK BİTTİ. ALIM GÜCÜ DÜŞTÜĞÜ İÇİN YENİSİNİ ALAMIYORUZ. TAMİR İLE KUSURLARI GİDEREREK ESKİSİNİ KULLANMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Bu mesleğin üzerinden yaklaşık 30 yıl geçti. 2006 yılında mağaza açtım ve o tarihten bu yana bu mesleği sürdürüyorum. Artık insanlar daraldı. Asgari ücret 12 bin lira. O kişinin 12 bin lirası olunca ne yapacak? Bırakın elektriği ve suyu, kirasını bile ödeyebilseydi iyi olurdu. Kiralar şu anda çok sorunlu. O yüzden bu sisteme bir çare bulmaları gerekiyor. Atıp yeni bir tane almanın zamanı geldi. Bunlar geride kaldı. Elimizdeki her şeyi en küçük modüle kadar değerlendirmemiz gerekiyor. Bunu insanlar yapıyor. Alım gücü düştüğü için yenisini alamıyoruz. Ufak tefek hataları tamir ederek, düzelterek eskiyi kullanmaya çalışıyoruz. Bu eserleri 2 yıl önce toptan almıştım. Bu yıl yenisini alamadım. Yenisini alıp müşteriye satamayız, tanıtamayız. Bu yepyeni bir parça, geçen sene toptan olarak 200 liraya almıştım. Şu anda toptancı 740 lira diyor. 740 liraya alacağım, insanlara ne kadar satacağım? Satamam. Şu anda 750 liraya müşteriye tanıtıyorum. Müşteri alamıyorum, çok zor. Bunların hepsi 2 yıl önce aldığım çantalardan arta kalanlar. Bunları değerlendirip satacağım. Hiçbir eseri satın alamıyorum veya yayınlayamıyorum. Orijinal olmayan güzel bir parça 500 liradan başlıyor. 500’e alacağım; Üzerine elektriğimi, vergimi, işçimi, emeğimi koyup satacağım. Ne kadara satacağım? 600 lira diyorum, 100 lira iyi para ama satamam.”
BAŞKAN:” Sinekleri avlıyorlar. ARALIK-OCAK AYLARINI DÜŞÜNÜYORUZ. BİRDEN FAZLA İŞLETME KAPATILACAK”
Ankara Genel Ayakkabıcılar ve Çantacılar Odası Esnaf ve Sanatkarlar Odası Hüseyin Uzun, sektörde yaşanan durgunluğa ve esnafın yaşadığı sorunlara ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
“Türkiye’de şu anki durum nedir, çanta sektöründe de aynı. Bugünkü ekonomik koşullar, enflasyon ve faizlerin yeniden zirveye çıkması, dövizin bu kadar yükselmesi, maliyetlerin artmasıyla birlikte fiyat artışlarına neden oldu. Bu nedenle Ona göre satışlarda bir sakinlik var.Ben de çantacıları geziyorum, dolaşıyorum.Maalesef sinek avlıyorlar.Bugün esnafın çoğu iş yapabilir muhtemelen ama inanın biz Aralık-Ocak ayını birden fazla düşünüyoruz. iş yeri kapalı olacaktır.Bağcılar Çarşısı,fiyat,kalite,standart Her konuda alternatiftir,marka gibi.Müşteri olmasa mekanımız boş kalmaz.Okul dönemi fazla veya daha fazla açılmış olmasına rağmen piyasa çok sakin 15 gün az.Fiyatlar 3-4 kat arttı.Birçok ebeveyn şu anda alışveriş yapamıyor,tamir ve tadilat işine yönelmeye başladılar.Tamirde bile vatandaşla pazarlık yapıyorlar.Vatandaş orada emeği satın almaya çalışıyor. biz gözün parıltısı diyoruz. Tamir fiyatları da çok fahiş değil. Ama o bile şu anda çok sakin. İlk defa bu kadar çok mekaniğin çoğaldığını görüyorum. Yeni tamir atölyelerimiz açılıyor. Mekanikçilerimiz de personel arıyor.
” VELİLERİMİZ ALTERNATİF YERLERİ ZİYARET EDEBİLİR, ALIŞVERİŞLERİNİ DAHA KALİTELİ VE UCUZ ÜRÜNLERİN OLDUĞU YERLERDEN YAPABİLİRLER.”
Bu ülkede özellikle elektrik fiyatlarındaki artışın tamamen durdurulması gerekiyor. Devletin ve hükümetin buna bir analiz bulması gerekiyor. Türkiye’de elektriğe ve benzine yapılan zammı yansıtmayan hiçbir şey yok. İnsanlar artık bundan bıktı. Bu maliyetin bir an önce durdurulması gerekiyor. Velilerimiz alışverişlerinde lisanslı ürünleri tercih etsin. Alternatif yerleri gezerek, nerede daha kaliteli ve daha ucuz ürün varsa o yöne doğru alışveriş yapmalıdırlar. Alternatif olarak Bizim Bağcılar Sokağı’nın hem tedarik hem de ucuzluk açısından Türkiye’de bir marka olduğunu söyleyebilirim. Bilinçli alışveriş yapsınlar.”
MUHAFIZ:” ÇANTAYI 3 YILDIR BİRE BİR KULLANIYOR”
- Birinci sınıfa başlayacak kızına çanta almaya geldiğini söyleyen bir veli, fiyatları nasıl bulduğu sorusuna ise, “Fiyat yüksek, çok yüksek. Kardeşimle pazarlık yapacağız. 3 yıldır aynı çantayı kullanıyoruz, eskidiği için tamir ettiremedik.”
” LİSANSLI İŞLERE YAKLAŞILMIYOR”
Bu yıl ilkokula başlayacak kızına çanta almaya gelen bir veli şunları söyledi:
“Kızım birinci sınıfa başlayacak. Ona çanta almaya gittik. Ben başlayınca kardeşine uygun bir çanta aldık, onunla idare ediyoruz. Dışarı çıktık ama fiyatlar fırladı. Fena değil burası. Ama ruhsatlı işlere yaklaşılmıyor. 1500’e varan çantalar var, 2 bin liraya, 3 bin liraya kadar çantalar var. Ne kadar zor olacağını bilmiyoruz. Burayı da düşündük. Bu bölge toptancı olduğu için burada fiyatlar daha uygun.”
ÖĞRENCİ:” ORTAOKULA GELDİĞİMDE YENİLEYECEĞİM”
Bu dönem 4’üncü sınıfa başlayacak öğrenci, ‘Çantanızı ne zaman yenilemek istersiniz’ sorusuna şu yanıtı verdi:
“Birinci sınıfa başladığımda çantam alınmış. Şimdi dördüncü sınıfa başlayacağım. Ortaokula geçince yenilemeyi düşünüyorum.”
” MÜMKÜN OLURSA TAMİR EDECEĞİM”
- Derse başlayacak çocuğu için okul çantası almaya gelen bir veli ise eski çantayı tamir ettirmek için geldiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bana biraz kıymetli geliyor. Alım gücü düştüğü için biraz zorlanıyoruz. 7. sınıfa başlayacak. Maalesef bir yılda eski çanta yırtılıyor, değiştirmek zorunda kalıyoruz. Bir şey arıyorum. Uygun olan yerden almaya çalışacağız.”
